روستای اندقان سخت درگیر علوسِرسِره ! - سارا نوشت

به گزارش سارا نوشت، مردم خراسان شمالی در فاصله 50 روز مانده به عید نوروز، در مراسمی به نام علوسرسره آتش به پا می نمایند و در کنار یکدیگر این روز را جشن می گیرند؛ مراسمی که به عنوان جشن سده شناخته می گردد.

سارا نوشت: علوسِرسِره (سَرسَره) یکی از آیین های مربوط به جشن سده است که دهم بهمن هر سال (50 روز مانده به نوروز) در روستای اندُقان شهرستان سنخواست برگزار می گردد. علو به معنای آتش است و وقتی زبانه های آتش به سمت بالا می رود، اصطلاحا به آن علوسرسره می گویند. بعلاوه این آیین به چله کوچک نیز معروف است.

ظهر روز دهم بهمن، مردم روستا به صورت مشارکتی هیزم جمع می نمایند و در یک ساعت تعیین نزدیک غروب خورشید، این هیزم ها را در حیاط خانه ها، دامنه کوه یا کنار کشتزار و چراگاه آتش می زنند و بعد از روی آن می پرند. بعلاوه مرسوم است دور هم جمع می شوند و آش و فتیری را که برای این جشن آماده نموده اند، میل می نمایند.

از بزرگان روستا با میانگین سنی 70-80 سال سن، که درباره آیین پرسیدیم، می گفتند در کودکیِ آن ها نیز این آیین به وسیله پدربزرگ هایشان اجرا می شده، از سویی مردم این روستا تات هستند و از نظر موقعیت مکانی، این روستا منطقه قدیمی محسوب می گردد.

مادربزرگ ها از خاکستر آتشی که در این مراسم برپا شده، مقداری برمی دارند و در اجاق خانه هایشان می ریزند و بر این باورند که این خاکستر موجب برکت می گردد و اجاق خانه همواره روشن می ماند. بعلاوه رسم است دختری که ازدواج ننموده است از روی آتش نپرد و خانواده هایی که عزادار هستند در این مراسم شرکت ننمایند.

در خاتمه جشن افراد حاضر برای یکدیگر آرزوی سلامتی و سالی پربرکت می نمایند. بعلاوه در کنار آتش، مراسم آشتی کنان و برطرف کدورت برگزار می گردد. افرادی هم که متمول هستند آتش بزرگ تری برپا می نمایند.

در 50 سال اخیر رسمی دیگر به این مراسم افزوده شده است، به این شکل که پارچه های نخی را به صورت گلوله درست می نمایند و یکی دو روز در نفت می گذارند و روز جشن، آن ها را آتش زده و به آسمان پرت می نمایند و بر این باورند با این آتش افروزی قدرت خورشید را زیاد می نمایند تا زمستان تمام گردد.

در روستای اندقان بارزتر و پررنگ تر برگزار می گردد و از زمانی هم که این آیین در لیست میراث ناملموس ثبت شده است، جدی تر دنبال می گردد. علوسِرسِره در آبان ماه سال 1397 با شماره 1687 ثبت ملی شده است.